|
|||||||
АвтоАвтоматизацияАрхитектураАстрономияАудитБиологияБухгалтерияВоенное делоГенетикаГеографияГеологияГосударствоДомДругоеЖурналистика и СМИИзобретательствоИностранные языкиИнформатикаИскусствоИсторияКомпьютерыКулинарияКультураЛексикологияЛитератураЛогикаМаркетингМатематикаМашиностроениеМедицинаМенеджментМеталлы и СваркаМеханикаМузыкаНаселениеОбразованиеОхрана безопасности жизниОхрана ТрудаПедагогикаПолитикаПравоПриборостроениеПрограммированиеПроизводствоПромышленностьПсихологияРадиоРегилияСвязьСоциологияСпортСтандартизацияСтроительствоТехнологииТорговляТуризмФизикаФизиологияФилософияФинансыХимияХозяйствоЦеннообразованиеЧерчениеЭкологияЭконометрикаЭкономикаЭлектроникаЮриспунденкция |
Шпаргалка по биологии для казахских школ на ЕНТ 2012
+10 градуста өне бастайтын өсімдік: Күнбағыс +1-5 градуста өне бастайтын өсімдік: Бидай +15 градуста өне бастайтын өсімдік: Қияр «Ас қорыту мүшесі» деп аталатын органоид:лизосома «Жоғары жүйке қызметінің физиологиялық негізін салушы»деген ұғымды ұсынды:Павлов «Зоология философиясы»еңбегінің авторы:Ж.Б.Ламарк «Өсімдіктану»оқулығын жазған ғалым:Күдерин «С» дәрумені:орамжапырақ,лимон,тұздалған қырыққабат,қызанақ,пиязда болады «Санитар»қоңыз:көмбекей «Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы»жарлығына қол қойылды:1991ж.тамыздың 29-да «Табиғи жүйе», «ботаника философиясы»еңбектерінің авторы:К.Линней «Табиғи сұрыпталу»теориясының авторы:Дарвин «Тұқым қуалайтын өзгергіштіктегі ұқсас қатарлар»заңын ашқан:Н.Вавилов «Тіркесті тұқым қуалау»заңын ашқан ғалым: Т,Морган 1 гр ақуыз ыдырағанда бөлінетін жылу мөлшері-17,6 кДж 1 гр көмірсу молекуласы ыдырағанда бөлінетін жылу мөлшері: 17,6 кДЖ 1 гр май ыдырағанда бөлінетін энергия-38,9 кДЖ 1,5 тоннадан артық салмақ көтеретін сүйек-Ортан жілік. 12-16 жас аралығында даму кезеңі: Жасөспірім 15 жылдық алма ағашының саба-ғында неше кам-бий сақинасы бо-лады: 15 150 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі-Көнеқұс 15-14млн жыл бұрын тіршілік еткен, ең алғашқы адамдардың арғы тегі:дриопитектер 1-5ºС температурада өнеді-Бидай 1665 жылы алғаш рет өсімдік қабығының жұқа кесіндісін микроскоппен көрген-Роберт Гук 1665 жылы голландиялық ғалым ван Левенгук жасаған ұлғайтқыш құрал-Микроскоп. 1735 жылы адамды сүтқоректілер класы приматтар тобына жатқызған ғалым-К. Линней 1831ж.өсімдік жасушасының ядросын ашты:Броун 1838-1839 жж. жасуша теориясын негізін қалап, қортынды берді-М.Шлейден және Т.Шванн 1839ж.жасушаның ішіндегі сұйықтықты протоплазма деп атаған:Пуркине 1844ж. «көмірсу»терминін енгізген:Шмид 1858ж. «әрбір жасуша өзіндей жасушаның бөлінуі арқылы пайда болады»деді:Вирхов 1862ж И.М. Сеченов қандай ірі жаңалық ашты: Орталық жүйке жүйесіндегі қозу мен тежеуді ашты 1863 жылы баспадан кітап болып шыққан «Ми рефлекстері» ғылыми еңбектің авторы-И.М. Сеченов 1870-1880 жылы ұсақ ағзалар бар екенін тәжірибе жүзінде дәлелдеді-Луи Пастер 1870жылы лейкоциттердің ядросынан нуклеин қышқылын тапқан:Мишер 1882 ж. адамның өкпесінде туберкулез ауруын тудыратын бактерияларды анықтады-Р.Кох 1892 жылы вирусты ашқан ғалым-Д.И. Ивановский 1892 жылы темекі теңбілін зерттеп, вирусты ашты-Д.И.Ивановский 1892ж жасушасыз ағза-вирустарды ашқан ғалым: Д.И. Ивановский 1920-1930 жылдары «Өсімдіктану» оқулығын жазған ғалым-Ж.Күдерин 1922 жылы тіршіліктің Жер бетінде шығу тегінің табиғи теориясын тұжырымдады-А.И.Опарин. 1922 жылы шығарылғын “Жануарлар” оқу құралының авторы-Х. Досмұхамедов 1931ж.электрондық микроскопты ойлап тапты:Деввиссон мен Калбек 1938 жылы В.А. Селевин Бетпақдала өңірінен тапты-Жалманды 1г. көмірсу ыдырағанда бөлінетін энергия-17,6 кДж 1кг май тотығып ыдырағанда түзілген су: 1,1кг 1мм3 қанда эритроцит саны-бес млн-ға жақын 1см куб спермада қаншаға дейін сперматазоидтар болады: 100ден-2000 ға дейді. 2 топқа жататын адамның қанын құяды:4 және 2 20-30 метр тереңдікте өсетін балдыр-Ламинария 225 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі-Ілкіқұс 25-14 млн жыл бұрын тіршілік еткен, ең алғашқы адамдардың арғы тегі-Дриопитектер 3000 жылдан бері мақта шаруашылығымен шұғылданған ел-Үндістан. 45-50 жастағы адам қандай қашықтықта жақ-сы көретіндігін белгілеңіз: 33 см 4-7 жас аралығында даму кезеңі-Балалық (естияр). 6-10см тереңдікте себілетін тұқым:жүгері Aгроценоздарда-тыңайтқыш қолдан беріледі. Aгроценоздың биогеоценоздан айырмашылықтары-қосымша энергия жұмсауы. Aдам бауырының қызметі-майды қорытатын өт бөлу. Aдамның кез-келген белгілерінің бірнеше ұрпақ бойы тұқым қуалау сипатын зерттеу әдісі-генеалогиялық. Aдамның көруі, аузының сілемейлі қабығының зақымдануына әсер ететін Bитамин-B2 Aлғаш рет эволюциялық ілімнің негізін қалаушы:Ж.Б.Ламарк Aуру тарататын микроорганизмдердің асқорыту жолдарына түсуі-тағаммен. Aуыз мүшесі кеміргіш буынаяқтылар-қоңыздар, шегірткелер. D дәрумені сақтандыратын ауру-Мешел. Hобель атындағы сыйлықтың иегері ас қорыту процесін зерттеген орыс ғалымы-И.П.Павлов. II топқа жататын адамға келесі қан тобын құяды-I және II А витамині:ақшам соқыр А,Лавераның безгек паразитін ашқан жыл:1880 А.Лаверанның безгек ауруын қоздыратын паразитті ашқан жылы-1880 Абиотикалық фактор бұл- сыртқы ортадағы судың, ауаның құрамы Абиотикалық фактор: Жарық, температура Авитаминоз болу себебі:Дәрумен-нің жетіспеген-дігінен ж\е жоқтығынан Австралия фермерлерін үлкен шығыннан алып қалған көбелек: Кактус огневкасы Австралопитектердің қаңқа қалдықтары табылған аймақ-Оңтүстік Африка. Австролипитектің пайда болуы:кайнозой Автотомия дегеніміз-Өздігінен құйрығын үзу. Автотрофты ағзалар тізбегі-мақта, күріш, алма ағашы Автотрофты жасушалардың гетеротрофты жасушадан айырмашылығы:пластидтерінде Автотрофты қоректенетін ағзалар-Өсімдіктер. Автотрофты организм-Балдыр Агрономиялық әдіске жатпайды-канал салу Агроценоз-бұл-егістік жерлер Агроценозға жататын:жасанды егістік Агроценоздарда қоректік тізбектің міндетті бөлігі-Адам. Агроценоздар-Жасанды биогеоценоздар. Агроценоздың биогеоценоздан айырмашылықтары-Қосымша энергия жұмсауы. Агроценоздың табиғи биоценоздан айырмашылығы-Қоректену тізбегі қысқа. Агроцеоздарда қоректік тізбектің міндетті бөлігі: Адам Ағаш діңінің су өткізгіш бөлігі-Сүрек. Ағаш қабығына, тасқа жабысып өсетін қынаның түрі: Қабыршақты,қас-пақты Ағаш сабағы жуандап өсетін қабат: Камбий Ағаш сабағында өсетін паразит саңырауқұлақ-Діңқұлақ Ағаш сүрегін бүлді-ретін ағашқұлақ орман шаруашылығына, бақтар мен парк-терге үлкен зия кел –тіреді,ағаштар қа-лай зақымданады: Споралары арқы-лы Ағаш сүрегін зақымдайтын паразит саңырауқұлақтар-ағашқұлақ. Ағашқұлақ (трутовик) саңырауқұлағының ағаштарды зақымдауы-спораларымен Ағашқұлақ ағаштарға қандай зиян келтіреді: Діңінде қуыстар пайда болып, сүрегін ыдыратып тез опырылғыш етеді Ағашқұлақ саңырауқұлағымен зақымданған ағаштың сүрегі-сүрегі үгілгіш, опырылғыш болады Ағашқұлақ саңырауқұлағының же-місті денесі ағаш діңіне қанша уақыттан кейін да-мып жетіледі: Бірнеше жыл өткенде Ағашқұлақ саңырауқұлағының жемісті денесінің басқа саңырауқұлақтан айырмашы-лығы: Жемісті денесі тұяққа ұқ-сайды, әрі өте қатты Ағашқұлақ саңы-рауқұлағының спо-ралары ағаш сүре-гіне қалай түседі: Ағаш қабығының зақымданған жерінен Ағашқұлақ(трутовик)саңырауқұлағының ағаштарды зақымдауы:спораларымен Ағашта камбийден кейінгі қабат: Сүрек Ағаштардың сабағында өсетін паразит саңырауқұлақ-Діңқұлақ Ағаштардың тамырларымен симбиоздық тіршілік ететін саңырауқұлақтар-Қайыңқұлақ. Ағаштың діңіне, тасқа жабысып өсетін қына-Қабық тәрізді Ағза денесінде паразиттік жолмен тіршілік ететін жәндіктер-Эктопаразиттер. Ағза жасушасында жынысты жолмен өсіп-өнетін ген болады ма: Иә Ағза зертханасы деп аталады-Бауыр Ағза қызметінің реттелу жолдары: Жүйке-гуморольдық Ағза мен мүшелердің пішінін, құрылысын зерттейтін ғылым:Анатомия Ағза мен сыртқы орт арасында жүретін барлық хи-миялық реакция-лардың жиынтығы: Заталмасу Ағза мүшелерінің қызметін зерттейтін ғылым-Физиология Ағза үшін тыныс алудың маңызы: Органикалық қосылыстардың ыдырап,тотығуы үшін Ағзаға әсер етуші өлі табиғат жағдайы-Бейбиотикалық (абиотикалық). Ағзада... дәрумені жетіспегенде тері ауруы дерматит пайда болады– Н Ағзада болатын қанның мөлшері-4,5-5 л Ағзада енді қайта пайдаланбайтын зат алмасудың соңғы өнімдері-Ыдырау өнімдері Ағзада жетіспегенде “мешел” ауруы пайда болатын дәрумен-D Ағзада жұқпалы аурулардан кейін түзілетін иммунитет: Жүре пайда болатын. Ағзада зәр түзіледі-Бүйректе. Ағзада мүшелер қызметінің гормондар арқылы реттелуін... деп аталады-Гуморальдық реттелу Ағзада оттегінің сіңіріліп, көмірқышқыл газының сыртқа шығарылуы-Газалмасу Ағзада парат-гормон жетіспесе: Фосфордың мөлшері артады, кальций азаяды Ағзада түзілетін әр түрлі зиянды заттар төменгі күйінде болады: Қатты,сұйық ж/е газ Ағзадағы диссимилияция процесінде өнімдері мен артық заттар қай мүше арқылы шығарылды: Бауырдан басқасы Ағзадағы ең ірі сүйек-Ортан жілік Ағзадағы зат алмасу дегеніміз: Ағзаға қорек заттың түсуі ж\е керексіз заттың шығарылуы Ағзадағы заттардың ыдырауы-диссимиляция Ағзадағы зәр жиналады-Қуықта. Ағзадағы көмірсудың қызметі: Энергетикалық Ағзадағы күрделі биологиялық сүзгіш-Бүйрек Ағзадағы қажетсіз заттар сыртқа шығарылмаса: уланады Ағзадағы мүше дегеніміз-Белгілі құрылысы бар, үйлесімді қызмет атқаратын дене бөлігі. Ағзадағы негізгі энергия көзі-көмірсу Ағзадағы өттің қызметі-Майды қорытуға көмектеседі. Ағзадағы тіршілік құбылыстарын және мүшелердің қызметін зерттейтін ғылым-Физиология Ағзадан жоғары биологиялық жүйе-Популяциялық. Ағзадан несеп арқылы қандай зат шығарылмайды: Көміртегінің қос тотығы Ағзалар жүйесіндегі негізгі құрылымдық өлшем бірлігі: Түр Ағзалар мен популяциларға сан алуан сыртқы орта факторының әсерін зерттейтін экология бөлімі: Аутазкология Ағзаларға жіктеу кезінде туыстық екі атау беру-Қосарлы атаутізім. Ағзаларда әр түрлі жергілікті тіршілік жағдайларына сәйкес алуан түрлі бейімділіктердің пайда болуы-Идиоадаптация. Ағзалардың бейімделушілігі салыстырмалы сипатта болады,себебі: кезкелген адаптация белгілі жағдайда ғана пайдалы Ағзалардың белгілі бір ортаға өзінің тіршілігін сақтап бейімделуі ол...-табиғи сұрыпталу. Ағзалардың бірдей тіршілік ортасының бірдей тіршілік жағдайларына көшкен кездегі ұқсас белгілерінің дамуы-Конвергенция Ағзалардың жеке дамуы:Онтогенез Ағзалардың кей-біреуіне өзге жан-уар түрінің денесі немесе солардың мекен ортасы: Пәтерлестік Ағзалардың қосарланған атауын-қосарлы атаутізімді ғылымға енгізді-К.Линней Ағзалардың нақтылы орта жағдайына аз-аздап,жеке бейімделуі макроэволюцияның мына бағытына жатады:Идиоадаптация Ағзалардың оттегін сіңіріп, көмірқышқылы газын сыртқа шығаруы-газ алмасу. Ағзалардың өз ата-енелерінен айырмашылығындағы ортак қасиеті-өзгергіштік Ағзалардың өз ата-тектеріне ұқсау ж\е кейбір белгілерін өз ұрпақтарына беру қасиеті: Тұқымқулаушылық Ағзалардың өзге түрді тіршілік орны ретінде ғана емес,тұрақты қоректену көзі ретінде де пайдаланады. арамтамақтық Ағзалардың тіршілік етуіне әлдеқайда қолайлы жағдай туғызатын фактор қалай аталады: Оптимальді фактор Ағзаның зиготадан бастап қартайып өлуіне дейінгі дамуы қалай аталады: Онтогенез Ағзаның иммунитетке жауап беру реакцияларын зерттеген орыс ғалымдарының қайсысы: И.М.Мечников Ағзаның ішкі ортасына жатпайтын: Жұлын-ми сұйықтығы Ағзаның «реакция ережесі» дегеніміз не: Генотиппен анықталған белгілердің түрленіп өзгеруінің шегі Ағзаның антидене түзу қабілеті ағзаны немен қамтамасыз етеді: Иммунитет Ағзаның арнаулы қызмет атқару жүйесі туралы теория жасаушы, ағзаның өзін-өзі реттеу идеясын дамытушы академик: Павлов И.П Ағзаның ауру қоздырғыштарын қабылдамайтын қасиеті:-Иммунитет Ағзаның ауруға төзімділігін нашарлатады-аз қимылдау Ағзаның гуморальдық реттелуіне қатысатын ұлпа-дәнекер. Ағзаның гуморальді реттелуі дегеніміз: Медиатор мен иондардың қанға жететін гормонның есебінен реттелуі Ағзаның жаңа белгілерге ие болу қасиеті-өзгергіштігі Ағзаның жасушаларынан органикалық заттарды сорып қоректенетін бактериялар-Паразиттер Ағзаның жұқпалы ауруларға қарсы тұру реакциялары: Антидененің түзелуі Ағзаның иммундық қасиеті... гормоны жетіспегенде пайда болады-Тимозин Ағзаның иммундық қорғаныш қызметін қамтамасыз ететін: Қанның ерекше ақуызды заты-антиденелер Ағзаның иммунитет жүйесін құрайтын қан компоненті-Лейкоцит. Ағзаның қорғану реакциясы Фагацитоз Ағзаның өсуін реттейтін гормонды бөлетін без: Гипофиз Ағзаның сыртқы ортамен байланысы-Жүйке жүйесі арқылы. Ағзаның тіршілік ету қабілетін төмендететін фактор-Шектеуші. Ағзаның тіршілік ортасының жағдайына бейімделуі байланысты-жүйке жүйесіне Ағзаның тіршілік процестеріне жұмсалатын қуатты “ өндіретін” жасушаның “энергия станциясы”-Митахондрия. Ағзаның тітіркендіргішке жауап реакциясы-Рефлекс. Ағзаның тітіркендіргішке жүйке жүйесі арқылы қайтаратын жауабы-Рефлекс. Ағзаның ішкі қуыстарында орналасқан мүшелер: Ішкі мүшелер Ағзаның ішкі ортасы бола алады: Қан, ұлпалық сұйықтық, лимфа, цереброаркалық сұйықтық Ағзаның ішкі ортасы, дене температурасы, тынысалу, қан қысымының тұрақты болуы-Аралық миға байланысты Ағзаның ішкі ортасы: Лимфа Ағзаның ішкі ортасы-Қан,лимфа,ұлпа сұйықтығы Ағзаның эволюциясында көбею формаларының қайсысы ең соңынан дамыған: Жынысты Адам «ақшам соқыр» ауруы кезінде-Кешкі уақытта заттарды ажырата алмайды Адам «Алып» ауруына қай гормонның көп бөлінуінен ұшырайды: Өсу Адам 1 минутта неше рет тыныс алып, дем шығарады-16-18 рет. Адам абайсызда алы-шұқырлы жерден аяғын ыңғайсыз басудан болады: Сіңірдің созылуы Адам ағзасы мүшелері қызметіне қарай бөлінеді– 12 мүшеге Адам ағзасы ненің есебінен жылынады: Күннің Адам ағзасы температурасының тұрақтылығы неге қатысты:метаболизм есебінен Адам ағзасына су мен тағамның құрамына йод жетіспегенде-Алқым ісу Адам ағзасында “A” дәрумені жетіспесе-ағзаның өсуі баяулап, көздің көруі нашарлайды. Адам ағзасында “D” дәрумені жетіспесе-сүйектер қисайып, ондағы тұздардың мөлшері азаяды, іші үлкен болады. Адам ағзасында ас толығымен қортылады-Аш ішекте Адам ағзасында Д витаминін синтездеуге қатысатын сәулені белгілеңіз: Үльтракүлгін Адам ағзасында қанша ұлпа бар:4 Адам ағзасында өт ыдыратады-майды Адам ағзасындағы гормондардың ролі: Зат алмасу, өсу, даму Адам ағзасындағы ас қорыту жолының жұқпалы ауруы-Қантышқақ (дизентерия). Адам ағзасындағы бауырдың негізгі қызметі-Мүшелердің тіршілігінен пайда болған ағзадағыулы заттарды залалсыздандыру. Адам ағзасындағы ең кіші жасушаларды көосетіңіз: Лимфоциттер Адам ағзасындағы ең кіші жасушаларды көрсет:жүйке және лимфа жасушалары Адам ағзасындағы ең үлкен асқорыту безі: Бауыр Адам ағзасындағы ең ірі жасушаларды көрсетіңіз: Жұмыртқа және жүйке жасушалары Адам ағзасындағы сүйектердің саны-200 Адам ағзасындағы сілекей безінің саны:3 жұп Адам ағзасындағы ұлпа... топқа бөлінеді-4 Адам ағзасындағы хромосомалардың 21 жұбында бір жұп хромосома артық кеткен жағдайда туатын ауытқулар: Даун ауруы Адам ағзасының қалыптасуы қанша жаста аяқталады: 22-25 жасқа жеткенде Адам ағзасының құрылысын, қызметін және дамуын зерттейтін ғылым: Тәнтану Адам әрекетінің ықпалы себепші болған фактор: Антропогендік Адам бауырының қызметі-майды қорытатын өт бөлу. Адам бұлшық етінде түзілетін ақуыз-Миозин. Адам бүйрегінің массасы-150 г Адам генетикасының қандай негізгі бірден-бір әдісін білесің: Генеологиялық Адам демалуға болатын ауадағы оттегі мөлшері-21 % Адам денесін қозғалысқа келтіретін-Сүйектер мен бұлшықеттер Адам денесінде күн сәулесінің әсерінен түзіледі-Д дәрумені. Адам денесіндегі буындар саны-230. Адам денесіндегі бұлшықеттері ұрық жапырақшасынан қалыптасады-Мезодермадан Адам денесінің жасушаларының пішіні-Әр түрлі Адам денесінің сыртқы жабыны-Тері. Адам жасушаның негізгі органоиды-ядро Адам жасушаның энергия көзі-митохондрий Адам жасушасында синтезделетін көмірсу-гликогенінің млекула құрамына: Глюкоза кіреді Адам жасушасындағы жұп аутосом хромосомалар-23. Адам жасушасының плазмалық жарғақшасы... түзіледі-Май мен нәруызды заттан Адам жасушасының ядросындағы хромосом саны-46. Адам және жануарлар жасушасында тері ауруын қоздыратын паразиттік жәндік-Лейшмания. Адам жүрегінің тыныштық күйде минутына жиырылуы-70-75 рет Адам клеткасының тіршілігі немен сипатталады: Органикалық заттардың тотығуы мен ыдырауынан Адам көбеюіне тән емес: Гаметаларында 46 хромосома бар Адам қай гормонның көп бөлінуінен ’’алып’’ ауруына ұшырайды-Өсу гормоны. Адам қай жұқпалы аурумен ауырғанда иммунитеттен айырылады-СПИД. Адам қай приматтардан пайда болуы мүмкін: Шимпанзе немесе Горилладан Адам қаны қандай қызмет атқармайды:Қозуды беру Адам қанының атқаратын қызметі:газ тасымалдау Адам қаңқасы құралатын сүйектер саны-200. Адам қаңқасындағы сүйектер саны-200-ден астам Адам құлағының дыбыс толқынын қабылдау диапазоны-15-20 мыңГц Адам мен жануар денесінде тіршілік етіп, ішектің сілемейлі қабықшасын зақымдайды: Дизентерия амебасы Адам мен жануар жасушасында болмайтын қабықша: Жасунықты Адам мен жануар мінез-құлығын зерттейтін ғылым: Этология Адам мен жануарлардың мінез-құлығын зерттейтін ғылым-Этология. Адам мен жануарлардың ішіндегі тіршілік етіп,ішектің сілемейлі қабықшасын зақымдайтын біржасушалы қарапайым жәндік-Дизентерия амебасы. Адам мен үй жануарларында жұқпалы ауру тарататын кемірушілер: Кәдімгі атжалмандар Адам несіз өмір сүре алмайды: Гипофиз алынып тасталса Адам организміндегі судың жалпы көлемі:60% Адам организміндегі судың жалпы көлемі-60% Адам организміндегі ұлпалар саны-4. Адам өкпе бөлігінің саны-2 Адам өкпесіндегі альвеолар саны-700 млн. Адам өкпесіндегі өкпе көпіршіктердің негізгі атқаратын қызметі: Кеңеюі арқылы газалмасу жүзеге асырады Адам өкпесінің орташа тіршілік сыйымдылығы: 3500 см куб Адам өмірінің ұйқымен өтуі-Жартысы Адам санының көбеюіне байленысты топырақ құнарлығының кемуі қандай апатқа әкеледі: Азық-түлік кризисі Адам сыртқы ортада болып жатқан ақпараттардың... көзбен қабылдайды-80 – 90 % астамын Адам температурасы көтерілгенде, жылу берілуде қай мүше қатысады: Тері Адам тепе-теңдігі бұзылуы байланысты-мишыққа Адам терісінің сыртқы қабатын құрайтын ұлпа:Эпителий. Адам тыныс алуына қажетті газ-оттегі Адам ұйқысы қанғанда-Минерал заттар көптеп бөліне бастайды Адам ұрығында жүйке жүйесінің түзілуі басталады:үш апталық ұрығында Адам ұрығының ана ағзасында дамуы қанщша айға созылады: 9 ай Адам ұрығының дамуы қай қуыста жүреді: Жатыр қуысында Адам үшін қауіпті буынаяқтылар-Қарақұрт, тарантул. Адам үшін қауіпті, улы буынаяқтылар: Қарақұрт, бүйі, қыршаян Адам шашының бұйра болу белгісі болжам бойынша-доминантты белгі, Жанұяда үш бала бар. Қызының шашы тік, ал екі ағасының біреінікі-бұйра, біреуінікі тік. Шешсінің шашы бұйра. Ал әкесінікі тік. Ата-аналарының геотиптері қандай:Шешесі-гетерезиготалы, әкесә- рецесссивті гомозиготалы Адам іс әрекетінің арқасында биосфераның жаңа құрам бөлігі: Ноосфера Адам эволюциясының негізгі факторы: Қоғамдық, Биологиялық Адамға, Жануардар мен өсімдіктер әлеміне және қоршаған ортаға әсерін зерттеу мониторингі: Санитарлық-ұлылық Адамға бөсір ауруын тудыратын жұмыр құрт-ішексорғы Адамға бір тәулікте көмірсудың қажетті мөлшері: 500 гр Адамға Энцефалит ауруын жұқтырушы кене: Тайга кенесі Адамға,жануарлар мен өсімдіктер әлеміне және қоршаған ортаға әсерін зерттеу маниторингі-Санитарлық-ұлылық Адамда белсенді жасанды иммунитет пайда болады: Жасанды иммунитет еккен соң Адамда байқалатын көптеген тұқым қуалайтын аурулардың себебін хромосомада болатын өзгерістерге байланысты зерттейтін әдіс қалай аталады: Цитогенетикалық Адамда болатын күрек тістің саны-8. Адамда болатын қан топтарының саны-Төрт. Адамда болатын сорғыш құрттың тудыратын ауруы:описторхоз Адамда витамин жетіспеуінен болады: Авитаминоз Адамда есту мүшесі қай жерде орналасады-Самай сүйегінің қуысында Адамда есту мүшесі қайда орналасқан: Бассүйек қуысында Адамда жұмыртқа клеткасымен қосылатын сперматозойд саны:1 Адамда құйрықтың болуын, денені қалын түк басуын және қосымша емшектің болуы аталады-Атавизм. Адамда омыртқалардың саны-33-34 Адамдағы кеуде сүйегіндегі қабырғалар саны: 12 жұп Адамдағы аналық жыныс хромосома санының ауытқуы-22 аутосомы + Х Адамдағы атавизм белгілері-Қалың түктілігі Адамдағы атавизм-Көп емшектілік Адамдағы бір,екі,үш жұмыртқа жасуша бірден ұрықтану белгілерін анықтайтын генетикалық әдіс-егіздік Адамдағы доминантты белгілер-қоңыр көз(қой көз) Адамдағы кеуде сүйегіндегі қабырғалар саны-12 жұп Адамдағы қалдық (рудиментті) белгілер:Соқыр ішек өскіні. Адамдағы мына мутациялардың қайсы типтерінде келесі ұрпақта пайда болу мүмкіндегі жоғары: Аутосомды доминантты Адамдағы рудименттерге жататын-үшінші қабақ. Адамдағы сезім мүшелері-5 түрлі Адамдағы тұрақты тістер саны-32. Адамдар ұзақ жасушаларды зерттейтін ғылым:геронтология Адамдарда болатын рудименттік мүшелер: Соқыршегі Адамдарда керең-мылқаулықты анықтайтын ген: S рецессивті болады, осы аурумен ауыратын ер адам есту қабілеті жақсы әйелге үйленген.. бұл некеден есту мүшесі жақсы бала туылды. Шешесінің геотипі қандай болуы мүмкін: SS Адамдарда қалыпты пигмент некеден альбинос бала туған. Бұлай болуы мүмкін бе: Ген альбинизмді рецессивті Адамдарда қалыпты пигменттің терінің түсі Некеден альбинос (ақ) бала туған. әке-шешесінің генотипін анықтаңыз. Пигменттің түзілуіне жауап беретін ген-К: Кк, Кк Адамдарды нәсілдерге бөлу қандай принципке негізделген-Морфологиялық ерекшеліктеріне: тері, шаш, көз түстеріне. Адамдардың пайда болу кезеңі-Антропоген Адамды адам еткен еңбек дегенді айтқан:Ф.Энгельс Адамды тері ауруына ұшырататын талшықтылар тобының өкілі:Лейшмания Адамнан әр түрлі қашықтықта тұрған заттың кескінін көздің ажырата алатын құрылымы: Көз бұршағы Адамның ең терең тыныс алғанда шығаратын ауасының көлемі қалай аталады: Резервтік Адамның 1 мм куб қанындағы тромбоциттердің мөлшері: 200ден-400ге дейін Адамның адамтектес маймылдардан шыққандығы туралы алғаш жазған ғалым-Ж.Б.Ламарк. Адамның аяқ сүйектері-Ортан жілік,асықты жілік,табан Адамның бассүйегінің ми бөліміне кірмейді:Төменгі жақ сүйегі Адамның бассүйегінің ми бөліміне қай сүйек кірмейді-Төменгі жақ сүйегі Адамның бүйенінде тіршілік ететін жұмыр құрт:ішексорғы Адамның даму теориясындағы жануарлар селекциясының алғашқы этапы не деп аталады: Жабайы түрден мәдени түрге айналдыру Адамның дене t0-нан жоғарғы t0-лы жерде тіршілік етуіне әсер ететінТердің көп бөлінуі. Адамның дене жасушаларындағы хромосомалар саны-46 Адамның денесін тік ұстауға көмектесетін бұлшықет-Жамбас, арқа. Адамның денесіндегі қозғалмайтын сүйектер-Бас және жамбас Адамның дүниетаным қаблеті... байланысты-сезу аймағымен. Адамның емшекті кезеңі қаншаға созылады: 12 ай Адамның еркіне бағынбайтын жүйке жүйесі-Вегетативті Адамның жаралуы және пайда болуы: Кайназой Адамның және жас баланың тік ішегінде паразиттік тіршілік ететін жұмыр құрттардың бірі-Үшкірқұрт Адамның жеке дамуы барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар-жоғын анықтайтын әдіс-Онтогенетикалық Адамның жүрегінің бөлігі-4 Адамның жыныс жасушаларындағы хромосомалар саны-23 Адамның кез келген жасушасының негізгі бөлігі:-Цитоплазма және ядро. Адамның кез-келген белгілерінің бірнеше ұрпақ бойы тұқым қуалау сипатын зерттеу әдісі-генеалогиялық. Адамның кеуде қуысын құрсақ қуысынан бөлетін бұлшық ет-Диафрагма(көкет) Адамның кеуде қуысында орналасатын мүше: Өкпе Адамның күрек тістерінің саны: 8 Адамның қай мүшесі туылғанға дейін жұмыс істейді: Тимус Адамның қал-жағдайына жақсы әсер етеді: Теріс зарядталған ион Адамның қалқанша безінің жұмысын жақсарту үшін тамаққа қосатын балдыр: Ламинария Адамның қалқанша безінің құрамына кіреді-Иод. Адамның қаны берілген қызметтің тек біреуін атқарады: иммунды жауап Адамның қаны берілген қызметтің тек біреуін атқарады-Иммунды. Адамның қаны қызмет атқармайды-Қозуды беру Адамның қаңқасы қалыптасатын ұрық жапырақшасы-Мезодерма (ортаңғы қабат). Адамның қарын сөлінің құрамында болатын тұз қышқылы:бактерияларды өлтіреді,ферменттердің белсенділігін арттырады Адамның қимыл-әрекетін реттеп дене тепе-теңдігін сақтайтын-мишық Адамның қозғалысы, тепе-теңдігі, сөзі бұзылады-Мишық зақымданса Адамның қолдан жасаған биоценоздары қалай аталады: Агроценоз Адамның қолымен жасалған биогеоценоздарға жатады-Егістік алқаптар. Адамның қоршаған ортамен байланысы шегіне жетіп, тіршілік, шаруашылық әрекеттері нашарласа не дейді: Экологиялық кризис Адамның құрсақ қуысында орналасқан мүше-Бүйрек. Адамның құрсақ қуысындағы мүше-Бауыр. Адамның омыртқа жотасы келесі иілімнен тұрады: Алға қарай, артқа қарай: 2 алға қарай, 2 артқа қарай Адамның омыртқа жотасы қанша иілімнен тұрады: 4 Адамның омыртқа жотасы немесе омыртқа бағанасындағы дұрыс орналасу бөліктерін қөрсетіңіз-Мойын, арқа, бел, сегізкөз, құйымшақ Адамның омыртқа жотасында-33-34 омыртқа Адамның омыртқа саны-33-34 Адамның органикалық дүниенің даму заңдарына байланысты емесін белгілеңіз-Өлмейді. Адамның осы заманғы қалпына дейінгі шығу тегі мен даму үрдісі: Антропосоциогенез Адамның санасының ойлауының негізі: Үлкен ми сыңарлары Адамның суық тиіп ауыратын ауруына қарсы тұру қабілетін жақсартатын дәрумен-С. Адамның сұрыптау жолымен қолдан шығарған бір түр дарақтарының жиынтығы*Іріктеме. Адамның сүт тісінің саны: 20 Адамның сіңірі-бұлшықетті сүйекке бекітеді. Адамның табиғатқа көзқарасының, білімінің және дағдысының жиынтығы-Экологиялық саналылық Адамның табиғатқа тигізетін іс әрекеті аталады-Антропогендік факторлар. Адамның тамақтан улану белгілеріне жатпайтынын анықтаңыз-Қуаты көтеріледі. Адамның тер арқылы тәулігіне жоғалтатын су мөлшері-1,5. Адамның тоқ ішегінің қызметі:қорытылмаған ас қалдықтарының жылжуын жеңілдетіп,ағзадан шығаруға әрекеттеу Адамның тұқым қуалайтын ауруы Х хромосомындағы доминантты ген тасымалдайды. Осы аурумен ауыратын еркек сау әйелге үйленгенде ұлдардың қаншасы ауру болып туылады: Барлығы Адамның түрлі қиындықтарды саналы түрде жеңе білуі: Жігер Адамның тірек-қимыл жүйесін құрайтын-Шеміршекті ұлпа. Адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерін зерттейтін ғылым саласы-Антропология Адамның іс-әрекетінің ағзаларға әсер ету факторы-Антропогендік. Адамның іс-әрекетінің қоршаған ортаға және осы ортадағы ағзаларға әсер ететін фактор қалай аталады: Антропогендік Адамның эмоциясын өзгертуге қай бұлшық ет қатысады: Мимикалық Адамның, тікелей, жанама әсерінен түзілген шөлді жерді: Антропогендік Адамтектес маймылдардың хромосома саны - 48. Адасқан жүйке келесі жүйелер бөліміне жатады: Шеткі жүйке жүйесіне Аддисон ауруын қай елдің дәрігері ашты: Ағылшын Аддисон ауруының екінші аты-Қола ауруы Адреналин гормоны бөлетін без-Бүйрек үсті безі. Адреналин қанда шектен тыс көбейгенде, ағзада болатын өзгеріс-Жүрек жұмысы күшейіп, қан қысымы көтеріледі. Адреналин қанда шектен тыс көбейіп кетсе, ағзада қандай өзгеріс болады: Жүрек жұмысы күшейіп, дене қызуы көтеріледі Адреналиннің түзілетін мүшесі-Бүйрек үсті безі. Азоттаушы бактериялар қай топқа жатады: Редуцент Азотты қажет ететін өсімдік мүшесі: Жапырағы мен сабағы Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әр түрлі тармақтары өзара тозаңдандыру-Линияаралық гибридтер. Айқаспалы жолмен ұрықтанатын ағзалар: Былқылдақденелілер Айқұлақ бақалшағы:2жақтаудан тұрады Айқұлақ жүйке жүйесінің құрылысы қандай: құрсақ жүйке тізбегі болады Айқұлақ ұрықтанғаннан кейін жұмыртқада … дамиды-Дернәсіл Айқұлақ:даражынысты Айқұлақтың жататын класы-Қосжақтаулылар. Айыр өркешті түйенің жабайы түрі-Қаптағай Айырша безінен бөлінетін гормон-Тимозин Акромегалия ауруының белгісіне жатпайды: Шөлдегіш келеді Аксон тармақтарының ұшы-Рецептор. Аксонның көрші жатқан нейрон дендридінің қабықшасымен байланысып,қозу өтетін жерін-Тоғысу (синапс) Аксонның сырты қапталған-Май текті ақ қабықшамен Актиниялардың басқаша атауы-Теңіз гүлі. Актинияның тіршілік ететін мекені-теңіздер. Акула балығының систематикалық тобы-шеміршекті. Акула қанның иісін сезеді-0,5 км Акуланың белсенді тіршілік етуіне байланысты-Миы жақсы дамыған Акуланың үнемі қозғалыста болу себебі: Торсылдағы жоқ Акула-теңіз жыртқышы, балықтардың қай систематикалық тобына жатады: шеміршекті Ақ алабота гүлінің формуласы: Т4А4Ж1 Ақ аю- ең ірі жыртқыш самағына қарамастан суда өте жақсы жүзіп, әрі сүңгиді, дене салмағына жеңілдік беретін не деп ойлайсыз: Тері асты майының болуы Ақ аюдың қоңыр аюдан ерекшелігі неде: Мекені мұздың үстінде, балаларын көктемде туады Ақ зең саңырауқұлағын қандай жерлерден кездестіреміз: Нанда, жемістерде, жылқы тезегінде Ақ зең саңырауқұлағынан алынатын антибиотик: Пенициллин Ақ зең саңырауқұлағынан алынатын антибиотик:стрептамицин Ақ зеңнің жіпшумағының қалпақшалы саңырауқұлақ жіпшумағынан айырмашылығы-Жайылып тарамдалған бір ғана жасушалы. Ақ зеңнің жіпшумақ жіпшелері... тұрады-бір ғана жасушадан Ақ қауданды орамжапырақ-Екі жылдық Ақ қауданның гүлі бар сабағы шығады-Екінші жылы Ақ мүк деп аталу себебі-Өлі жасушаларының іші ауаға толы болғандықтан. Ақ планарияға қанадай симметрия тән: Екі жақты симметрия Ақ сұлама денесі қабаттары-3 Ақ сұламаның асқорыту жүйесі болып табылады: Ауыз, жұтқыншақ, ішек Ақ сұламаның денесіндегі қабаттар:эктодерма,энтодерма,мезодерма Ақ сұламаның көбеюі:жынысты жолмен қос жынысты Ақкыз молекуласының күрделі құрылымы қайда түзіледі: Эндоплазмалық торда Аққан терді көздің ішіне жібермейтін мүше-Қас Ақсұламаның асқорыту жүйесі-Ауыз – жұтқыншақ – ішек. Ақуыз синтездеу информациясы ядроның қандай затында болады: Хромосомаларда Ақуыз (нәруыз) молекуласының мономерлері-Аминқышқылдар. Ақуыз, май, көмірсудың ыдыраған өнімдері қан мен лимфаға қай жерде сорылады: Аш ішекте Ақуыз- биологиялық полимерлер, оның мономері-Амин қышқылдары. Ақуыз биосинтезі кезінде рибосомада не түзіледі: Полипептидтік тізбек Ақуыз биосинтезінде ДНҚ қандай қызмет атқарады: Транскрипция Ақуыз биосинтезіне қанша аминқышқылы қатысады: 20 Ақуыз және рибонуклеин қышқылы бар оргоноидтар: Рибосомалар Ақуыз құрамына енеді:C,O,H,N,P,S Ақуыз молекуласының қандай құрылымына глобулалардың түзілуі тән: Төртінші реттік Ақуыз молекуласының синтезі кезінде аминқышқылдарын рибосомаға таситын: РНҚ-т Ақуыз неше амин қышқылыдарынан тұрады, егер оның сәйкес келу генінің кодтық бөлімі 3000 нуклеотидтен тұрса: 1000 Ақуыз ыдырауының соңғы өнімі: Н2О, СО2 және азотты түзіліс Ақуыз,көмірсуға бай:соя,үрмебұршақ,асбұршақ Ақуызға (нәруызға) жатпайтын зат-глюкоза Ақуызды зат:гормон Ақуызды ыдырататын фермент-Пепсин. Ақуыздың 1 тәулікте қажет мөлшері: 80-120 гр Ақуыздың биосинтез процесі қандай кезеңдерді қамтиды-Транскрипция және трансляция. Ақуыздың жасушада синтезделуі-Рибосомада Ақуыздың табиғи құрылымының бұзылуы:денатурация Ақшам соқыр ауруы қай витаминнің жетіспеуінен болады: А Ақырғы ыдырау өнімдері шығатын мүшеге жатпайтыны:өт Алабота тұқымдасына жататын өсімдік-Сексеуіл. Алабота тұқымдасына жататын топ: Алабота, қызылша, шпинат, сексеуіл Алабота тұқымдасының гүлінің формуласы-Т4А4Ж1 Алабұғаның қандай қандай қан тамырларында вена қаны ағады: Құрсақ қолқасында Алабұғаның артерия қаны қай тамыр арқылы ағады: Арқа артериясы Алабұғаның асқорыту жүйесінің қай бөліміне бауыр мен ұйқы безінің жолдары ашылады: Аш ішек Алабұғаның дене жамылғысы қалай сипатталады: Сүйекті түзіліс Алабұғаның денесінің қаңқа бөлігі не деп аталады: Омыртқа жотасы Алабұғаның желбезек жапырақшалары қай жерінде орналасқан: Желбезек доғасында Алабұғаның желбезек қақпашасы қандай қызмет атқарады: Дәм сезу Алабұғаның жүрегіндегі қаны: Венозды Алабұғаның зәр шығару мүшесіне не жатады: Бүйрек Алабұғаның көктамыр қаны ағатын қантамыры-Құрсақ қолқасы. Алабұғаның қай жүзу қанаттары бас сүйегімен жалғаса жатады: Көкірек қанаттары Алабұғаның қай мүшесі судағы еріген оттегіні қанға өткізеді: Алабұғаның қан айналу жүйесі қканша: Біреу Алакөл қорығы:Алматы облысында Албырттектестер отрядына жатады-Бахтах Алғаш жасушаны ашқан-Р. Гук Алғаш құрлыққа шыққан омыртқалы жануарлар-Қосмекенділер Алғаш құс көнеқұс пайда болды-Мезозой. Алғаш рет «вирус» терминін ғылымға енгізді-1899ж. М.В. Бейерник Алғаш рет жасуша теориясының негізін қалаушылар-Т.Шванн мен М.Шлейден. Алғаш рет қандауыршадапайда болған мүше: Желі Алғаш рет өсімдік қабығының жұқа кесіндісін микроскоппен қараған-Роберт Гук Алғаш рет сүйекті балықтарда пайда болған мүше: Қуық Алғаш рет темекі теңбілі вирусын ашты-1892ж.Д.И. Ивановский Алғаш рет тұйық қанайналым жүйесі пайда болғант ағзалар: Шұбалшаң Алғашқы аңдар қай жерді мекендеді: Австралия Алғашқы аңдардың басқа сүтқоректі жануарлардан қандай айырмашылығы бар: Тірі бала тумайды, жұмыртқа салады Алғашқы аңдардың мекені-Австралияда. Алғашқы атомдық жарылыс естілген уақыт-1949.29.08. Алғашқы дене қуысы қайсысына тән,: Жұмыр құрттарға Алғашқы жалаңаш тұқымдылардың шыққан тегі:тұқымды папоротниктер Алғашқы желілілердің (бассүйексіздер типі) пайда болған дәуірі-Протерозой. Алғашқы зәршығару мүшесі пайда болған жәндіктер-Жалпақ құрт. Алғашқы құрлық өсімдіктері:псилофиттер Алғашқы құс – археоптерикстің шыққан кезеңі-Юра Алғашқы құстың- көне құстың пайда болуы: Мезазой Алғашқы қылқанжапырақтылар пайда болды: Палеозой Алғашқы қылқанжапырақтылар пайда болды-Палеозой. Алғашқы микроскопты ашушылар: Әкелі-балалы Яесендер Алғашқы несеп қайда түзіледі: Нефрон капсуласында Алғашқы прокариоттар пайда болды-Архей Алғашқы прокариотты жасушалардың пайда болуы-4- кезең. Алғашқы тамырша, алғашқы сабақша ж\е бүршікшеден тұрады: Ұрық Алғашқы тамырша,сабақша,бүршікшеден тұратын бөлім:тұқым Алғашқы тұтас эволюциялық теория жасаған ең көрнекті трансформист-Ж.Б.Ламарк Алғашқы тұтас эволюциялық теория жасаған трансформист: Ламарк Алғашқы тіршілік-Протобионттар. Алғашқы тірі ағзалар қалай қоректенген: Гетеретрофты Алғашқы хордалылар қай дәуірде пайда болған: Протерезой Алғашқыда сәбидің денесі қапталады-Қағанақпен. Алдыңғы аяқтары қанатқа айналған жануар-Құс. Алдыңғы иық белдеуінуінің аяқтарына кіреді: Екі бұғана, екі жауырын, екі қарға сүйек Алдыңғы қанаттары қатты,артқы қанаттары жарғақты болатын бунақденелілер:қоңыздар Алельді гендердің әр құрылымының ауысуына қандай процесс себеп: Мейоз Алкоголь адамның қантамырын кеңейтеді, бірақ мас адам қатты суықта тоңады, себебі: Тері тамырлары кеңейген, ағза көп жылу береді. Алкогольдегі зиянды заттың бірі-сивуш майы Алқа тұқымдас өсімдік: Қызанақ Алқа тұқымдас өсімдік-Баклажан Алқа тұқымдас өсімдіктер:қара меңдуана, қызанақ Алқа тұқымдас-Қызан, қара жидек Алқа тұқымдастарға жататын өсімдік-Темекі. Алқа тұқымдастарға жататын улы өсімдік-Қара меңдуана. Алқа тұқымдасына жататын өсімдік:баклажан Алқа тұқымдасына жататын өсімдіктердің жемісі-Жидек. Алқа тұқымдасына жататын сәндік өсімдік-Шырайгүл Алқа тұқымдасына жататын тағамға пайдаланатын өсімдік-Қызанақ Алқа тұқымдасына жататын улы өсімдік-Сасық меңдуана Алқа тұқымдасына жатпайды: Бидайық Алқа тұқымдасында сәндік өсімдік болып саналатындар-шырайгүл (петуния), хош иісті темекі. Алқа тұқымдасының белгілеріне жатпайды: Гүлінде бір аналық, он аталығы бар Алқа тұқымдасының гүліндегі күлте жапырақшаларының саны-5. Алқа тұқымдасының гүлінің формуласы-Т5К(5)А5Ж(2). Алқа тұқымдасының өсімдіктері: Қызан, меңдуана, сасық меңдуана, картоп Алқатұқымдастарға жататын өсімдіктерден сәндік мақсатта гүлзарға өсіретіндерін белгілеңіз: Петуния, Хош иісті темекі Алқым ісуі ауруына жетіспейтін химиялық элемент-I(йод) Алқым ісуі ауруына жетіспейтін элемент: Йод Аллельді гендер немесе жұп гендер ұрпақ жасушасында қалай байқалады: Ата-анасының екеуінен тұқым қуалау арқылы беріледі Аллельді гендер хромосомалары:бірдей болады Аллельді гендері бар хромасомалар қалай аталады: Гомологты Аллельдік гендер қайда орналасады: Гомологты хромасомада Аллельдік гендердің орналасуы-Гомологты хромосомада. Аллополиплондия-әр түрлі түр және туыстардың тұтас геномдарын қосу Алма сабағында жапырақтың орналасуы қай типке жатады: Шоқтану Алма ағашы:Раушангүл тұқымдас Алма ағашына тән тозаңдану:бунақденелілермен Алма,қарбыз,саңырауқұлақ жемістерін тұздау үшін қолданылатын бактерия:сірке қышқылы Алматы мемлекеттік қорығы: Іле Алатауында Алхоры жемісі-Сүйекті шырынды жеміс. Алыстан будандастыру әдісімен дүние жүзінде алғаш алынды: Арқар-меринос қойы Алыстан көрмеушілік кезінде заттың кескіні қайда болады: Тор қабықшаның алдында Алыстанкөргіштік кезінде берілетін көзілдірік-Екі жақты дөңес Альбиностардың қандай семьясында бала болмайды: Р:АААА Амеба денесін қаптап тұратын өте жұқа,серпімді жарғақша қабық-Плазмолемма(мембрана). Амеба қалай көбейеді: Тек жыныссыз жолмен Амебалар класының атауы-плазмалылар (жалғанаяқтылар) Амебаның жиырылғыш вакуолі қандай қызмет атқарады: Денесіндегі судың және ерітінді тұздардың мөлшерін реттеу Амебаның көбею жолы-екіге тура бөліну арқылы Амебаның қорегін қармауы-Жалған аяқтарымен Амебаның пішіні:тұрақсыз Амебаның ядро саны:1 Амебоидты қозғалыс тән: Лейкоциттерге Американың тропиктік елдерінде балықпен ғана қоректенетін жарқанаттар тіршілік етеді, олар балықты қалай ұстайды: Су бетіне көтерілген балықтарды ұшып барып, артқы аяқтарының тырнақтарымен іліп алады Американың тропиктік жерлерінде кездесетін маймылдардың Африка мен Азия тропиктік жерінде кездесетін маймылдардан ерекшелігі: Танау тесіктері кең, құйрықтары ұзын сол арқылы бұтақтарға жақсы жармасып бекіне алады Амин қышқылының құраамына кіретін топтар:СООН,NH2 Аминқышкылдарынан тұратын, жасушаның негізгі құрылыс материалы-Ақуыздар (нәруыздар). Аминқышқылдары молекулаларының қандай бөлігі оларды бір-бірінен ажыратады: Радикал Аминқышқылдарынан тұратын,жасушаның негізгі құрылыс материялы:ақуыздар Аминқышқылдарының ақуыз құрамындағы бір-бірімен байланысы қандай: Ковалентті полярсыз Аминқышқылының құрамына кіретін топтар-COOH, NH2 Ана құрсағындағы нәрестенің дамуы: 280 күн Анадан қан арқылы балаға берілетін ауру: СПИД Анализатор деген ұғым:Павлов Анализатор дегеніміз: Жүйке ұштары, жүйке жолдары және қыртыс аймақтарының жүйелері Анализатор дегеніміз: Тітіркенуді қабылдайтын рецепторлар Анализатор төмендегі бөліктерден тұрады-Шеткі, өткізгіш, орталық Анализатор тұралы ұғымды қолданған ғалым-И.П.Павлов Аналогиялық мүшелерге жататындар-Құс қанаты мен көбелектің қанаты. Аналық гатеталардың даму циклі: Овогенез Аналық жасушада 16 хромосома болса, митоздық бөліну бөлінуден кейін неше болғаны: 32 Аналық жыныс бездері дегеніміз-Аналық жұмыртқа безі Аналық ағзаның жасушалары тобынан пайда болған, дамыған ағзаны көбеюдің қай түріне жатқызады: Жыныссыз Аналық аузындағы жабысқақ сұйықтықтың қажеттігі- Тозаңдарды ұстауға Аналық без бұл-жұмыртқа жасуша Аналық жыныс гормондары қайда түзіледі:Аналық бездерде Аналық жыныс жасуша түйінінде гүлді өсімдіктердің сперма саны- екі Аналық жыныс жасушасы қай мүшеде дамиды: Көпіршіктер шоғырында фолликула Аналық жыныс жүйесі қандай мүшелерден тұрады: Аналық бездер, жатыр түтігі, жатыр, қынаптан Аналық жыныс жүйесінде үрпі жолының тесігі қай жерде орналасқан: Қынап аузымен қатар Аналық жыныс жүйесінің қай мүшесінде жұмыртқа жасушасының толық дамып жетілуі аяқталады: Аналық безде Аналық жыныс мүшелерінің ауруларын емдейтін дәрігер: Гинеколог Аналық жыныс мүшесінің құрылысы неден тұрады: Жатыр түтігі, жатыр, жатыр мойнынан Аналықтың ең негізгі, бір және көп ұялы бөлігі: Жатын Аналықтың жуандаған жері-Жатын. Аналықтың қызметі: Тұқым, жеміс түзеді Анаологиялық мүшелерге жататындар: Құс қанаты мен көбелек қанаты Анатомия ғылымы нені зерттейді: Ағзаның құрылысы мен пішінін Анафазадағы мейоздың екінші бөлінуінде хромосомаларда неше хромотид болады: 1 Анаэробты гликолиздің энергетикалық эффектісі болатын 2 молекула: АТФ Анд (Оңтүстік Америка) орталығы … отаны-картоптың Анималькулдар» деген болжамды айтқан ғалым-А.Левенгук. Анофелес туыстас маса: Безгек ауруының қоздырғышын таратушы Антиденелер синтезделеді: Лимфоциттерде Антикодон келтірілген мысалдың қайсысының құрамында болады: Тасмалдаушы-Рнқ да Антропогендік фактор:адамның тіршілік әрекетінің табиғатқа ықпалы Антропогендік факторларға жататындар-Батпақты құрғату. Антропогенездің негізгі қозғаушы күші:еңбек Антропогенездің негізгі қозғаушы күші-Еңбек. Аңдар қоректің дәмін қай мүшелері арқылы ажыратады: Тілі арқылы Арал мен Каспий де кездесетін гүлге ұқсас көп аяқты-Актиния. Арал проблемасының зардабы әсерін тигізген жерлер-Орталық Азия. Арал теңізі мен Балқаш көлінің балықтарын зерттеген ғалым-Л.С. Берг. Арал теңізі суының жартысынан айырылған уақыты-30 жыл. Арал теңізі суының тұздылығы: 60 % Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық-Барсакелмес Аралардың аяқтары қандай болады: Жинағыш Поиск по сайту: |
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав. Студалл.Орг (0.134 сек.) |