Электр энергиясы сапасына талаптар 5 страница

Қысқа тұйықталудың есептік түрі. Жерге қосылмаған және компенсацияланған желілерді қысқа тұйықталудың бастапқы тоғы үшфазалық тұйықталуда ең үлкен шамаға ие болады. Екі фазалы қысқа тұйықталудың бастапқы тоғы үшфазалы қысқа тұйықталудың тоғының бөлігін құрайды (генератордан тыс тұйықталу кезінде). Сондықтан сөндіргіштерді коммутациялық қабілеті бойынша таңдауда, аппараттарды электродинамикалық тексеру кезінде тұйықталудың есептік түрінде үшфазалы тұйықталуды алады.

Тиімді жерге қосылған желілерде бір фазалы қысқа тұйықталу тоғы үшфазалы қысқа тұйықталу тоғынан асып түсуі мүмкін. Сондықтан сөндіргіштерді коммутациялық қабілеті бойынша таңдау кезінде бір фазалы қысқа тұйықталу кезіндегі есептік тоқтарды салыстырып үлкен шамаға қарай бейімделген дұрыс болады.

Қысқа тұйықталудың есептік тоғы. Қысқа тұйықталудың есептік тоғы деп қарастырып жатқан есептік шарттардағы өткізгіштер мен аппараттар сыналатын ең үлкен қысқа тұйықталу тоғын айтамыз. Жекелеген байланыстарда шартты есептеулердегі аппараттар мен өткізгіштер бірдей емес тоқтардың әсеріне тап болады. Аса ауыр жағдайларда тұйық байланыстардағы аппараттар болады, яғни энергия көзі жоқ байланыстар немесе аз қуат күші бар байланыстарда. Мысалы, өз қажетілігіне арналған трансформаторлар байланыстарында (45 – сурет точка к1), шина қосатын өшіргіштер байланыстарында. Басқа барлық байланыстарда қысқа тұйықталу аз. Мәселен, блоктық агрегаттар байланыстарында (45-сурет точка к2) аппараттар мен өткізгіштер I₁-I_бл тоғының әсерінен болады, мұнда I_бл – блоктың агрегаттан келетін тоқ. Желілер байланысында (45-сурет точка к3) аппараттар мен өткізгіштер I₁ - I_л тоғының әсерінде болады, мұнда I_л – желідегі тоқ.

Бірегейлік мақсатында есептік шарттар 35 кВ және одан жоғары өткізгіштер мен аппараттарда ең ауыр шарттар бойынша таңдап алады, яғни тұйық байланыстардағы есептеуді жеңілдететін қысқа тұйықталу тоғы бойынша алады. Есептік шарттар 6 -10 кВ теплофикациялық станциялар әрбір байланыс үшін қысқа тұйықталудың ең үлкен тоқтарын есептейді.

Негізгі әдебиет: 1 [227-232]

Қосымша әдебиет: 1 [350-365]

Бақылау сұрақтары:

1. Реакторлар құрылысы, қосарланған реакторларға тән сипаттама.

2. Реакторлардың электрдинамикалық және термиялық беріктілігі.

3. Есептік жұмыс тоғы, өткізгіштер мен аппараттарды таңдау үшін есептік шарттар.

4. Оқшауланбаған өткізгіштерді таңдау.

5. 6-10 кВ кабельдерін таңдау.

№ 8 дәріс конспектісі.

Дәріс тақырыбы: Күштік трансформаторлар – трансформаторлардың негізгі түрлері, құрылыс элементтері. Автотрасформаторлар. Номинал қуат және трансформаторлардың жүктелу қабілеті.

Энергожүйе және тұтынушылармен байланысының, сонымен қатар станцияның өзіндік тұтынушыларын қоректендіру үшін электр станцияларда және қосалқы станцияларда жоғарлатушы және төмендетуші трансформаторлардыорнатады. Энергожүйе тарапында трансформацияның бірнеше сатысы болғандықтан, трансформатор саны және лоардың қуаты генераторлардың орнатылған қуатын мен санынан бірнеше есе көп болады. Генераторлы қуаттың әрбір орнатылған киловаттына 7 – 8 кВА трансформаторлы қуат, ал қайта енгізілетінге 12 – 15 кВА дейін келетінін ескерген жөн.

Ірі электр станцияларда екі жоғарғы кернеулердің байлансы үшін әдете автотрансформаторлар қолданып, олар қарапайым трансформаторлармен салыстырғанда айтарлықтай технико-экономикалық артықшлықтарға ие. Автотрансформаторлардың бағасы пайдалану кезінде энергия шығыны, қуаты осындай автотрансформаторларға қарағанда айтарлықтай төмен.

Ресейдің энергия жүйесінің 35-750 кВ қосалқы станцияларында жалпы қуаты шамамен 570-мың МВА болатын 250-ге жуық күштік трансформаторлармен автотрансформаторлар жұмыс істейді.

Қуаты 120 МВА және одан да жоғары трансформаторлармен автотрансформаторлар кернеулер тогы бойынша тарату және олардың жалпы қуаттағы үлесі 4.1-кестеде берілген.

Отандық трансформаторлардың 1150 кВ кернеці әлемдегі ең жоғарғы болып табылады. 4.1- сурет диаграммада трансформаторлар және автотрансформаторлардың қуаттарын тарату берілген.

4.2 – трансформаторлардың құрылғысы және жұмыс істеу қағидасы.

Трансформаторларда электр энергиясын біріншілік орамнан екіншілік орамаға беру барлық электрлік машиналарындағыдай Ф магнит ағымының көмегімен жүзеге асырылады, ал айнымалы, яғни уақыт бойынша өзгереді.

Трансформаторлардың жұмыс негізінде электромагнитті индукция құбылысы жатыр, оған сәйкес ЭҚК-ның мәні Ф магнит ағынының өзгеру жылдамдығына пропорционал. Егер контурда бірнеше тізбектей жалғанған орамдар W болса, онда катушкаға келген ЭҚК W есе көп болады.

Трансформатордың жұмыс қағидасын қарапайым бірфазалы екіорнамды трансформаторлар мысалында қарастырамыз, оның электромагнитті жүйесі 4.2 суретте берілген.

Трансформаторлар тұйқталған магнит жетектен 3 және орам сандары W1 және W2 екі орамдардан тұрады. Трансформатордың орамдары магнит өрісін жасау үшін қызмет етеді, оның көмегімен электр энергиясын беру және пайдалану шарттары бойынша талап етілетін ЭҚК-ті кернеу қамтамасыз етеді.

4.2 –сурет. Бірфазалы екіорамды трансформатордың электромагнитті жүйесі: 1-бірінші ретті орам; 2- екінші ретті орам; 3,4,5 – магнит жетек; 4-магнит жетектің стержіні; 3,5-магнит жетек ярмасы.

4.3 – сурет. Трансформатор шпилькасын сүйектеп қысу.

Орамдарды дөңгелек немесе тікбұрышты қималы мыс немесе алюминимен оқшауланған спиральдардан оорындайды.

Трансформатордың W, аралас бірінші реті деп, ол W2 орамын екінші ретті деп аталады.

Трансформатордың магниттегі орамдар арасына магнитті байланысты күшейту үшін арналған және орамдарды және трансформатордың басқа бөлшектерін орнату және бекіту үшін конструкцияны негіздеуге болады.

Магнит жетекті кремниидің салыстырмалы мөлшері 5 пайызға дейін арнай электро-техникалық болатың оқшауланған беттеріне жинайды.

Орам орналасқан магнит жетектің байланыстыратын стержен деп, ол магнит жетектің стерженді тұйықтаушы бөлігін ярмо деп атайды. Егер трансформатордың бірінші ретті орамын екішісі ажыратылған кезде кернеуі айнымалы ток желісіне қосса, онда ол бойынша БЖ тогы деп аталады. і₁=і₀ тогы өтеді. і₀ тогымен шартталған магнит қозғаушы күш трансформатордың магнит жетегінде айнымалы магнит ағымын тудырады, ол кейбір ыдырауды ескермегенде толығымен бірінші және екінші ретті орамның барлық біліктерімен бекітілген. Магнит ағыны Ф электромагнитті индукция заңына сәйкес бірінші ретті орамда ЭҚК-ті келтіреді. Оның мәні орамдар санына пропорционал, ал екінші ретті орамда W2 орамдар санына пропорционал ЭҚК-ге.

Бірінші және екінші ретті орамдардың, осы орамдардағы білек санының қатынасына тең. ЭҚК-ң қатынасын трансформация көздері деп атайды k=i₁/i₂= W1/W2.

Осылайша орамдардағы білектер санын ала отырып берілген U1 кернеу кезінде трансформатордың қажет шығыстың кернеуін алу U2=I2.

Егер U1>U2 яғни k>1 болса трансформатор төмендеткіш деп аталады, U1<U2 кезінде жоғарылатушы деп аталады. Екінші ретті орамды жүктеме Zu кедергісіне қосқан кезде ол бойынша айнымалы ток i₂ өтеді. Осы кезде бірінші ретті орамда i₁ тогы туындайды, ал магнит ағыны тұрақты етіп ұстап тұрады. Соның нәтижесінде бірінші ретті орамға келтірілген ЭҚК-ге және желідегі U1 кернеуінің арасындағы теңдік қамтамасыз етеді. Осылайша, трансформатордың жүктемесі кезінде магнит ағыны бірінші және екінші ретті орамдардың магнит қорғаушы күштердің бірлескен әрекетімен тудырылады. Электротехникалық болаттың пластинкалардан жиналған тұйықталған магнит жетек кезінде бірінші ретті орамның МҚК –сі i₀,W1 номинал жүктеме кезінде орамдардың МҚК-ң 0,2-3.0 пайызын, сондықтан i₁W1= i₂W2 деп қабылдауға болады. Яғни, бірінші және екінші ретті орамдарда өтетін токтар олардың біліктерінің қатынасына пропорционал i₁/i₂ = W1/W2 болады.

Күштік трансформаторлар үшін басы мен аяғы стандартты белгілеулер орнатылған.

Бір фазалы трансформаторларда жоғарғы кернеудің орамының басы мен соңы А және Х әріптерімен ал төменгі кернеу орамдары а және х латын әріптерімен белгіленеді. Аралық кернеуі бар үшінші орам болған жағдайда орамның басы мен соңы Ат және Хт деп белгіленеді. Үш фазалы трансформаторға ЖК орамдарының басы мен соңы А,Қ,С және х,у,z және тағы басқа белгіленеді.

Үш фазалы трансформаторға орамдар “жұлдызша”,“үшбұрыш” схемалары бойынша жалғануы мүмкін. Бейтарап шығу кезінде “жұлдызша” сұлбасында оның шығуын 0 деп белгілейді, үш фазалы трансформатордың жалғау сұлбасы бөлшек түрінде белгіленеді, оның алымында ҚН орамдарын жалғау сұлбасын қояды, ал бөлімінде ТК болады. Трансформаторға қызмет көрсету кезінде жалғау сұлбасынан басқа ҚН және ТК орамдарында ЭҚК өзара бағытын білу қажет. Егер бір немесе екі орамдары бір және сол стерженде орналасса және бір және сол магнит ағыны мен Ф тұтылатын болса, онда ораудың бағыты және шығыстарын белгілеу бірдей болса, келтірілген ЭҚК – тер бірдей бағытталған және фазалары бойынша сәйкес келеді.

4.4 – сурет. Бір фазалы трансформаторды жалғау сұлбасы.

ҚН және КТ орамдарының сызықты ЭҚК орамының ығысуын сипаттау үшін, трансформатордың орамдарын жалғау тобының түсінігі енгізілген.

Автотрансформаторлар.

Кернеу мен токтың азғантай өзгеруімен және энергия беру үшін автотрансформаторлар қолданылады, оларда қарапайым трансформаторларға қарағанда орамдарында тек магнит қана емес, сонымен қатар электрлік байланыстар болады.

Автотрансформаторлар трансформаторлар сияқты төмендетуші және жоғарылатушы болып бөлінеді.

Сурет - 4.9. Бірфазалы төмендетуші және жоғарылатушы автотрансформаторлар.

Автотрансформаторлар элетромагнитті қуаты екі орамды трансформатордың есептік қуатына қарағанда аз. Себебі қуаттың бір бөлігін орамдардағы электрлік байланыс есебінде екінші ретті орамға беріледі. Магнит жетектің металл орамдары мен болаттың массасының өзгеруінің есебінде автотрансформаторлардың ПӘК-і осындай шама наминал қуатты трансформаторлармен салыстырғанда жоғары.

Автотрансформаторлардың келешектеріне олардың релелік қорғанысын қиындату және кернеуін реттеу сонымен қатар орамдар электрлік байланысқандықтан атмосфералық аспектілердің қауіпінің жоғарылауы жатадды. Автотрансформаторларға сонымен қатар ҚТ жоғарылатылған токтары бар. Автотрансформаторлар жоғары кернеуін электрлік желілерді жалғау үшін үлкен қуатты айнымалы ток қозғалтқыштарын жіберу үшін және т.б. қолданылады.

Трансформатордың құрылысы.

Трансформаторларда активті бөлік-магнит жетек және орамдардан басқа құрылысты бөлім де бар.

4.10 – сурет. Үш фазалы трансформатор.

Қуаты күштік трансформаторларда төменгі кернеу орамы ретінде негізінде винтті орамды қолданылады(4.11-сурет). Оларда 4-тен 20-ға дейін параллель спиральдар болуы мүмкін.

Негізгі әдебиет 1 [227-232]

Қосымша әдебиет 1[350-365]

Бақылау сұрақтары:

1) трансформатордың негізгі түрлері, конструкция элементтері;

2) трансформатордың магнит жетегі не үшін орындалған;

3) автотрансформаторлар;

4) кеңейткіш не үшін орналған;

5) трансформатордың кернеуін реттеу.

№ 9 дәріс конспектісі.

Дәріс тақырыбы: Таратушы қондырғылардың электрлік сұлбалары-шиналарының бір немесе бірнеше жүйелері бар. Таратушы қондырғылар, таратушы қондырғылардың жеңілдетілген сұлбалары.

Элеткрлік станциялар мен қосалқы станцияларда электр қондырғылардың әр түрін элементтерінің электрлік байланысы үшін таратушы қондырғылар орнатады. ТҚ деп – электр энергиясын қабылдау және таратуға орналған және коммутациялы аппараттардан жинақтық және жалғау шиналардан, ток жетектеріне, қосымша құрылғылардан тұратын қондырғылар аталады.

ТҚ барлық жалғаулар сөндіргіштер мен ажыратқыштар көмегімен ток өткізгіш шиналардың жалпы учаскілеріне қосылады. Жалпы жағдайда ЕС – те бірнеше кернеулі ТҚ қондырылады, олар әдетте өзара трансформаторлар арқылы байланысқан. ТҚ генераторы жоғарғы және кернеулі сонымен қатар өзіндік қажеттіліктер болып бөлінеді. Орындау әдісі бойынша ТҚ ашық және жабық орындалған болады(7.1,7.11 – сурет). АТҚ барлық немесе негізгі элементтері ашық жерде орналасады, ол ЖТҚ қондырғылары арнайы ғимаратта орналасады. АТҚ-да және ЖТҚ-да ішкі немесе сыртқы қондырғының комплектілері болу мүмкін. КТҚО және КТҚ дайындаушы дауыттарның әкелінеді.

КРУ-ды электр станцияларында электр энергиясының белгілі бір үлесі тұтынушылармен генераторлы кернеуде жіберілген кезде құралады. Шарт бойынша бұл – азжәне орташа қуатты ТЭЦ және ГЭС қазіргі ТЭЦ-тер 100ҚТ және одан да көп қуат агрегаторлармен қолданады, мұндай электр станцияларда қуатты беру жоғарылатылған кернеулерде жүзеге асырылады.

Элетр қондырғылардың таратушы құрылғыларының сұлбаларына қойылатын негізгі талаптар.

Электр қондырғыларының электрлік жалғау сұлбаларына бір немесе бірнеше талаптар қойылады, олардың ішінен негізгі жетеуге ерекшелеуге болады: сенімділік, үнемділік, пайдалану қолайлығы, технологиялық икемділік, экологиялық тазалық, компактілкпен унифицирленген. Сенімділік дәрежесі ЭЭС-тің негізгі сұлбалары тұтынушыларды электр энергиясымен сенімді қамдау тұрғысынан электр жүйеде электростанциялардың маңыздылығы мен мәніне сүйене отырып, таңдалуы керек. Таңдалған сұлба атап айтқанда келесілерді қамтамасыз етуі керек. Есептік аппаттық режимдерже ЭЭС-тің генераторлы қуаттың рұқсат етілген шығымына электр станцияларда апат болған жағдайда ТҚ шиналары арқылы жүйелі байланыстардың транзитін сақтау. ТҚ-ды электр станциялы толығымен тоқтатқаннан кейін электро жүйеден қоректендіру белгілі бір шарттарға тәуелді негізгі сұлбаның сенімділігіне басқа да талаптар қойылуы мүмкін.

ГРУ ТЭЦ неме ПС сұлбаларын орындау кезінде тұтынушыларды электрмен қамдау жауаптарының дәрежесінің категориясына байланысты талаптар ескерілуі керек. Электр қондырғылардың ережелеріне сәйкес барлық тұтынушылар үш категорияға бөлінеді: Мұндай тұтынушылар үшін электрмен жабдықьауды уакытша тоқтату рұқсат етіледі, бұл уақытта кезекше қызметкер немесе оперативті бригада қоректі іске қосады. Мұндай тұтынушыларды қоректендіру бір ЭБЖ бойынша бір күштік трнсформатор арқылы іске асырылады.

ІІІ категориялық – І және ІІ категориялардың анықтамасына келмейтін барлық қалған электр қабылдағыштар. Мұндай тұтынушыларды элекьрмен жабдықтауды желінің бұзылған элементін жөндеуге немесе ауыстыруға кететін уақытқа дейін тоқтатуға болады, бірақ бір тәуліктен көп емес.

Сұлбаның экономикалылығы дегенде талап етілген сенімділік денгейін қамтамассыз ету кезіндегі жылулық және электрлік энергиясын өндірудегі жыл сайынғы шығын мен қажетті капиталдық салымдарды ескеріп қабылданған шешімдерді айтады.

Сұлбаның экономикалық ыңғайлылығы деп жұмыс сенімділігі және оның орындалу қарапайымдылығын, эксплуатация үрдісінде қызмет көрсетіші қызметкердің қателесу мүмкіндігін төмендетуін, біріншілік және екіншілік тізбектегі коммутация саның азайтуды, оперативті ауысып қосылу өндірісі уақытында электр қондырғылардың істен шығуынан және қызметкердің қателігінен болатын апат саның азайтуды түсінеміз.

Технологиялық сұлбаның иілгіштігі деп, ал ондағы жұмыс жасаудағы жөндеу жұмыстары жоспарының шартына бейімделу қабілеттілігі, апатты – қалпына келтіру жұмыстары, кеңейтілуі қайта конструкциялау және сынау.

Экологиялық тазалық сұлбасының түсінігі, ол электр қондырғыларының адамға және қоршаған ортаға тигізетін әсер деңгейі (шу, электр және магнит өрісі, шығарым, қалдық және т.с.с.).

Сұлбаның тұтастығында алаңның минимилизациялануы қарастырылады, яғни ТҚ орын алуы (мысалы, элегазды тарату құрылғысының қолданылуы, (ЭТҚҚ)дәстүрліге қарағанда алаңның қолданылатын орнынан он есе аз болуы).

Бірыңғайлық сұлбасының типтік шешімі болып, ондағы жобалаудағы материалдың, еңбекті және қаржылық шығындарды, монтаж, іске қосу жұмыстары мен электр қондырғыларын пайдалануының төмендетілуі.

ТҚ – ның жіктелу сұлбасы

Кез келген ТҚ сұлбасын таңдауда келесі факторлардың ықпалы үлкен әсер етеді:

электр станция типі;

орнатылған генераторолардың мөлшері мен қуаттары;

байланыс желісінің энергожүйесімен алғандағы мөлшері және олардың жауапкершілігі;

энергожүйедегі электрлік тораптар кернеуінің деңгейі және сұлбасы;

(қ.т.) қысқаша тұйықталу тогының сан мәні;

талап етілетін параметрлері бойынша қондырғылардың болуы және олардың сенімділігі;

белгіленген сұлба бойынша ТҚ құрастыру аумағының параметрлері;

ТҚ (жтқ, атқ) мүмкін болатын құрастыру.

Ажыратқыштардың санына байланысты, ондағы ТҚ бір жалғануын анықтайды. Қазіргі жағдайда жалғау ұғымы ретінде бір немесе бірнеше трансформаторлы, электр тарату желілері, реактивті қуатының жеке жалғанған қарымталау аппараттарын айтады. Қабылданған шартқа сәйкес бөлулердің ТҚ сұбасының төрт негізіг тобы бар:

бір ажыратқыштың коммутациялық жалған сұлбасы (7.1 – сурет.) – бір – екі (бастыс бөліктерінде 1,2,3, сирек – 4 және 5) шина жүйесінің жиынтығы, айналып өті жүйесінің шинамен немесе онысыз;

екі ажыратқыш коммутациялық жалғану сұлбасы (7.2 - сурет) – екі жүйелі шиналар жиынтығы екі ажыратқышының жалғануы (сұлба 2/1), екі жүйелі шиналар жиынтығының үш ажыратуы – шинаның екі жалғануы (сұлба 3/2 немесе бір жарым);

екі жүйелі шиналар жиынтығының төрт ажыратқышының үш жалғануына (сұлба 4/3), көп бұрыштар (үшбұрыш, төртік, бестік және алтыбұрыштық), АҚШ – да және Канадада он және он екі бұрыштықтарды қолдану тиімді деп қабылдаған;

жеңілдетілген сұлбасы, ажыратқыштар саны жалғанулар санына қарағанда төмен (7.4 - сурет);

блокты өтіп жатқан желіден тармақталынған, көпірлік, кеңейтілген төрт бұрыштық, кірістік – шығыс. Кейбір сұлбаларда ажыратқыштар жоқ болуы мүмкін, олардың орнына бөлгіштер және қысқаша тұйықтағыштар қолданылады немесе тек қана бөлгіштерді;

үш және оданда көп ажыратқыштардың коммутациясымен бірге сұлбасы (7.3 - сурет);

байланысқан көп бұрыштар, генератор – трансформатор айнымалы көп бұрыштық теңдеуімен трансформаторлар – шина.

7.1 – сурет. ТҚ бірінші тобының сұлбасының мысалы айнымалы жүйе шинасы кезіндегі:

а – бір секцияланған жүйесінің жинақталған шинасының бөлек айнымалы ажыратқыштармен әр секциясына; б – сол сияқты, жүйелі шиналар жиынтығы секцияларған екі тізбектей жалғанаан өшірілген ажыратқыштармен; в – бір секцияланған жүйеләі шиналар жиынтығының айналым ажыратқышының біреуімен; г – сол сияқты, бірақ жүйелі шиналар жиынтығымен, екі тізбектей қосылған ажыратқыштардың секциялануымен; д – екі жүйелі шиналар жиынтығымен; е – сол сияқы, бірақ екі жүйенің шиналар жиынтығының секциялануымен; ОВ – айналып өту ажыратқышы; СВ – секциялы ажыратқышы; ШСВ – шина біріктіргіш ажыратқыш.

7.2 – сурет. Екінші группалы ТҚ мысалдық сұлбасы.

а – сұлба 2/1; б – сұлба 3/2; в – сұлба 4/3; г – көп бұрыш (төрт бұрыш).

Бірінші группалы сұлбалар көбінесе радиалды болып аталады, екінші жәнек үшінші группалар – шеңберлік. Осыған байланысты ТҚ реттелуі радиалды және шеңберлік болады. Технико – экономиканың негізі реттінде ТҚ сұлбасының бір жалғануында ажыратқыштың санымен жіктеледі.

Негізгі әдебиеттер: 1[227 - 232]

Қосымша әдебиеттер: 1[350 - 365]

Бақылау сұрақтары:

1. ТҚ жіктелуі;

2. Бірінші топтық ТҚ сұлбасы;

3. Екінші топтық ТҚ сұлбасы;

4. Үшініш топтық ТҚ сұлбасы.

№10 Дәріс конспектісі

Дәріс тақырыбы: Тарату құрылғыларының электр схемасы – бір және екі жүйелеі құрама шиналардың тарату құрылғылары, тарату құрылғылардың қарапайымдалған схемалароы.

Электр станцияларында (ЭС) және қосалқы станцтияларда (ПС) электр жабдықтарының әртүрлі элементтерінің электрлі байланысы үшін тарату құрылғылары ТҚ құрылады (ТҚ).

Тарату құрылғылары деп коммутациялық аппараттары, құрама және қосу шиналары, тоқ өткізгіштер, қосымша құрылғылар (компрессорлы, аккумуляторлы, және т.б. құрылғылар) бар, сондай-ақ релелі қорғау және автоматика, өлшеу және есептеу комплекстерінің қондырғылары бар құрылғыны айтады.

Поиск по сайту: